Darmowy kredyt – co to oznacza finansowo (przykłady)

Korzyści finansowe są podstawową motywacją dla konsumentów, którzy chcą skorzystać z sankcji kredytu darmowego (SKD). Można przypuszczać, że to właśnie perspektywa odzyskania od banku sporej kwoty skłoniła do złożenia pozwu ponad 12 000 osób. Mowa o konsumentach, którzy według danych ZBP pod koniec 2024 roku próbowali wyegzekwować od banków zwrot niemal wszystkich poniesionych kosztów kredytowych. Dla kredytobiorców wahających się nad złożeniem pozwu, kluczową kwestią jest na pewno wysokość potencjalnych korzyści finansowych. Pytanie o opłacalność sankcji kredytu darmowego (np. Darmowy kredyt – co to daje w praktyce?) jest częste, bo teraz wiele osób rozważa wytoczenie powództwa przeciwko bankowi. Z myślą o takich obecnych i byłych kredytobiorcach postanowiliśmy udzielić odpowiedzi wykorzystując realistyczne przykłady. Można nawet powiedzieć o przykładach rzeczywistych, ponieważ bazują one na wyrokach sądowych.

Do uzyskania nadpłaty i zwolnienie z kosztów na przyszłość

Jeszcze przed udzieleniem odpowiedzi na tytułowe pytanie (Darmowy kredyt – co to oznacza finansowo?) w ramach analizy wyroków sądowych, warto przypomnieć pewne podstawowe informacje na temat samej sankcji kredytu darmowego. Niektórzy czytelnicy mogli już słyszeć, że taka instytucja prawna zapewnia zwolnienie z kosztów kredytowych jeśli kredytodawca (bank, SKOK lub firma pożyczkowa) złamał przepisy związane z udzielaniem kredytów konsumenckich.

Jeżeli jednak dokładniej przeanalizujemy artykuł 45 ustawy o kredycie konsumenckim, który określa zasady działania sankcji kredytu darmowego, to można wskazać kilka zastrzeżeń względem powyższego, bardzo prostego opisu. Mianowicie, kredytobiorcy zainteresowani skorzystaniem z SKD powinni wiedzieć, że:

• sankcja kredytu darmowego może być zastosowana tylko w razie naruszenia przez kredytodawcę wymienionych przez ustawę przepisów, które dotyczą głównie zawartości umowy kredytowej oraz maksymalnego poziomu kosztów, na SKD nie można się powoływać np. w razie naruszenia postanowienia umowy, zasad współżycia społecznego lub ustalonych zwyczajów (jest to zdecydowanie przeważające stanowisko w orzecznictwie – zobacz na przykład: Wyrok Sądu Rejonowego w Pleszewie z dnia 22 czerwca 2023 r. – sygnatura akt: I C 59/23)
• zwolnienie z kosztów zapewniane przez sankcję kredytu darmowego działa zarówno wstecz dając możliwość odzyskania nadpłaty, jak i zapewnia bezkosztową spłatę ewentualnych, niezwróconych jeszcze długów (zobacz: Wyrok Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 10 lutego 2025 r. – sygnatura akt: II Ca 115/24), lecz nie obejmuje kosztów ustanowienia zabezpieczeń kredytowych i odsetek za opóźnienie w spłacie (ten wyjątek od zwolnienia zapewnianego przez SKD nie ma dużego znaczenia praktycznego, ale mimo wszystko warto o nim wspomnieć, gdyż art. 45 ustawy o kredycie konsumenckim nie mówi o odsetkach za opóźnienie)
• oświadczenie konsumenta wymagane do skorzystania z sankcji kredytu darmowego należy złożyć najpóźniej w ciągu roku od obustronnego wykonania umowy, lecz możliwe jest dostarczenie kredytodawcy wspomnianego oświadczenia jeszcze przed spłatą całości zadłużenia, a nawet w obliczu opóźnienia ze spłatą rat lub wypowiedzenia umowy – niezależnie od tego, jaka była przyczyna wypowiedzenia (zobacz: T. Czech [w:] Kredyt konsumencki. Komentarz, wyd. III, Warszawa 2023, art. 45)

Dzięki powyższemu odświeżeniu podstawowych informacji, czytelnicy nie tylko będą znali przykładowe finansowe skutki zastosowania sankcji kredytu darmowego, ale również lepiej zrozumieją zasady, na jakich bazuje to rozwiązanie prawne. Teraz przyszła więc pora na prezentację wyroków, które mówią, jakie mogą być korzyści związane z orzeczeniem przez sąd o sankcji kredytu darmowego.

Darmowy kredyt – co to daje finansowo (przykłady wyroków)

Z dość bogatego już orzecznictwa sądowego możemy wybrać przykłady wyroków, które dają pogląd na to, jakie mogą być korzyści dla konsumenta związane z zastosowaniem sankcji kredytu darmowego. Mowa o następujących przykładowych orzeczeniach:

• Wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 1 października 2024 r. (sygnatura akt: I C 291/22) – w ramach tego wyroku została zasądzona od banku kwota 93 460,38 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 21 maja 2022 r. do dnia zapłaty, gdyż sąd stwierdził liczne naruszenia ustawy o kredycie konsumenckim w sprawie związanej z pożyczeniem od banku 160 000 zł (podana wcześniej kwota 93 460,38 zł stanowiła sumę zapłaconych przez konsumentkę odsetek wynoszących 72 340,38 zł, prowizji przygotowawczej w wysokości 21 020 zł oraz stuzłotowej opłaty przygotowawczej)
• Wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 20 grudnia 2023 r. (sygnatura akt: V Ca 3184/23) – w tym przypadku bank został zobowiązany do zapłacenia kwoty 21 070,16 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 20 listopada 2020 r. do dnia zapłaty, co odpowiadało kwocie roszczeń konsumenta jako sumie kosztów kredytu poniesionych przez tego kredytobiorcę (mowa o kwocie 4281,09 zł stanowiącej proporcjonalną część prowizji za udzielenie kredytu oraz kwocie 16 789,07 zł w ramach odsetek, które bank powinien zwrócić z tytułu sankcji kredytu darmowego, a wszystkie wymienione sumy wynikały z pożyczenia przez konsumenta 28 675,73 zł)
• Wyrok Sądu Okręgowego w Kielcach z dnia 5 grudnia 2024 r. (sygnatura akt: II Ca 1590/24) – to niekorzystne dla banku orzeczenie zobowiązało go do zapłacenia kwoty 10 292,95 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 19 września 2023 roku, gdyż sąd uznał, że zachodziły podstawy do zastosowania sankcji kredytu darmowego i zmienił tym samym w całości wcześniejszy wyrok Sądu Rejonowego w Kielcach (mówimy o zaskarżonym wyroku, który zapadł 20 czerwca 2024 roku, a to wskazuje, iż na ocenę sprawy w drugiej instancji nie zawsze trzeba czekać długo)

W ramach odpowiedzi na tytułowe pytanie (Darmowy kredyt – co to oznacza finansowo?), nie można zapominać, że niekorzystny dla banku wyrok oznacza konieczność pokrycia przez niego kosztów postępowania. Bywają one niemałe, co potwierdza analizowany wyrok Sądu Okręgowego w Kielcach z dnia 5 grudnia 2024 r. To orzeczenie zobligowało bowiem bank do zapłacenia kwoty 4367 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu (z odsetkami ustawowymi za opóźnienie) oraz dodatkowo 2550 złotych tytułem kosztów postępowania apelacyjnego (również z odsetkami ustawowymi za opóźnienie).

Co ważne, odsetki za opóźnienie dotyczą także zwrotu nadpłaconej kwoty, co dodatkowo zwiększa poziom obciążenia finansowego kredytodawcy. Wspomniane odsetki mogą być spore, bo pomiędzy złożeniem przez konsumenta oświadczenia o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego oraz wyrokiem sądowym mija czasem dość sporo czasu.

Ekspert pomoże nam ocenić potencjalne korzyści finansowe

Jeżeli natomiast chodzi o indywidualną odpowiedź na tytułowe pytanie (Darmowy kredyt – co to oznacza finansowo?), to kredytobiorca będzie musiał jej poszukać u eksperta prawnego lub grupy ekspertów (np. dobrej kancelarii prawnej Warszawa). Dopiero po analizie umowy będzie można bowiem obliczyć poziom ewentualnych korzyści finansowych. Bardzo pomocne będą również dodatkowe informacje dotyczące na przykład wpłaconej dotychczas kwoty, którą bank powinien zwrócić wraz z odsetkami za opóźnienie. Po kontakcie z dobrą kancelarią prawną, kredytobiorca dowie się, jakie dokumenty są potrzebne do zbadania sprawy. Co ważne, taka analiza jest bezpłatna i niezobowiązująca dla kredytobiorcy.

Poza tym dobre kancelarie prawne działają na zasadzie wynagrodzenia za sukces w sporze sądowym. Konsument nie będzie się musiał zatem obawiać, że zostanie namówiony do złożenia pozwu tylko po to, aby kancelaria mogła zainkasować wstępne wynagrodzenie. Sporym udogodnieniem dla wielu konsumentów jest także możliwość przesłania potrzebnych dokumentów przez Internet. Dzięki temu wstępna analiza umowy nie wymaga od kredytobiorcy poświęcania czasu związanego na przykład do dojazdem do kancelarii prawnej.