Przepisy regulujące sankcję kredytu darmowego nie zmieniały się przez ostatnie lata. Ich ostatnia zmiana (niezbyt duża zresztą) miała miejsce jeszcze w 2016 roku. Minione lata upływały natomiast pod znakiem prawnych rozważań i dylematów dotyczących tego, jak powinna być stosowana sankcja kredytu darmowego (SKD). Przepisy ustawy o kredycie konsumenckim wydają się proste, ale ich stosowanie w praktyce nie zawsze takie jest. To sprawia, że dużego znaczenia nabrało orzecznictwo sądowe. Osoby wpisujące w Google taką frazę jak np. “Sankcja kredytu darmowego 2023 – 2025”, mogą być zainteresowane ciekawymi wyrokami sądów w temacie SKD. Prezentujemy właśnie takie orzeczenia, skupiając się na mniej oczywistych wyrokach.
Jeżeli przyjrzymy się orzecznictwu z ostatnich kwartałów dotyczącemu sankcji kredytu darmowego, to można stwierdzić, że katalog dostępnych w Internecie wyroków jest bardzo zróżnicowany. Chodzi nie tylko o orzeczenia sądów rejonowych i okręgowych, ponieważ niektóre sprawy związane z SKD zawędrowały nieco wyżej na drabinie sądowniczej (przykład: Wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 8 kwietnia 2024 r. – sygnatura akt: I ACa 1504/22). Pierwsze istotne orzeczenia w temacie sankcji kredytu darmowego zaczęły zapadać w latach 2017 – 2019 (przykład: Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 1 lipca 2019 r. – sygnatura akt: V ACa 118/18). Wtedy jeszcze nie można było sądzić, że temat darmowego kredytu konsumenckiego nabierze takiego znaczenia.
Warto zwrócić uwagę, że na początku 2025 r. znajdujemy się w zupełnie innym miejscu niż jeszcze cztery – pięć lat wcześniej. Związek Banków Polskich poinformował, że przeciwko jego członkom zostało wytoczone ponad 11 000 – 12 000 powództw dotyczących SKD (według stanu z końca 2024 r.). Można zatem sądzić, że orzecznictwo będzie się rozbudowywać. My tymczasem przyjrzyjmy się ciekawym przykładom wyroków sądowych z lat 2023 – 2025 dotyczących sankcji kredytu darmowego. To stanowi bowiem odpowiedź na tytuł naszego artykułu (“Sankcja kredytu darmowego 2023 – 2025 – co mówią sądy?”).
W ramach naszych artykułów, już kilkakrotnie podawaliśmy liczne przykłady ciekawego orzecznictwa związanego z sankcją kredytu darmowego. Niemniej jednak, nadal można wyszukać interesujące wyroki, które zasługują na uwagę. Mowa o mniej znanych orzeczeniach, w których jednak czasem pojawiają się ciekawe tezy. Do takiej kategorii można zaliczyć następujące wyroki:
Warto pamiętać, że w analizowanym okresie (od stycznia 2023 r. do marca 2025 r.) zapadało oczywiście dużo więcej wyroków dotyczących sankcji kredytu darmowego. My wybraliśmy te mniej znane orzeczenia związane z SKD, które z subiektywnego punktu widzenia wydają się najbardziej interesujące. Powyżej znajdziemy przykłady wyroków, które zapadały nie tylko w dużych miastach takich jak Białystok, Lublin, Warszawa oraz Poznań. Sprawy dotyczące sankcji kredytu darmowego toczą się bowiem również w mniejszych miastach – takich jak na przykład Pisz, Ciechanów, Słupca, Pleszew.
Zgodnie z tym, co już pisaliśmy wcześniej, ciekawe orzeczenia zapadały nie tylko na wokandach sądów rejonowych i okręgowych. Powyżej widzimy ciekawy wyrok sądu apelacyjnego, który był efektem apelacji od orzeczenia sądu okręgowego. Warto przypomnieć, że w sprawach dotyczących sankcji kredytu darmowego oraz innych sporów konsumentów z bankami, sąd okręgowy jest pierwszą instancją rozpatrywania sprawy jeśli wartość przedmiotu sporu przekracza 100 000 zł (zobacz: art. 17 pkt 4 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego – Dz. U. z 2024 r. poz. 1568 z późn. zm.).
Tak wysokie wyliczone wartości przedmiotu sporu zdarzają się w praktyce, bo warto pamiętać, że zastosowanie sankcji kredytu darmowego oznacza zwolnienie konsumenta z niemal wszystkich kosztów kredytowych (poza odsetkami za opóźnienie oraz kosztami ustanowienia zabezpieczeń kredytu). Poza tym krajowe banki udzielają kredytów konsumenckich (zwykle kredytów gotówkowych) o maksymalnej wartości nawet 200 000 zł – 300 000 zł. Na ogół jednak “punktem startowym” w sporze pozostaje sąd rejonowy. To ważna informacja, którą można poznać niejako przy okazji naszego artykułu “Sankcja kredytu darmowego 2023 – 2025 – co mówią sądy?” prezentującego niedawne orzecznictwo sądów.
Nasz artykuł pod tytułem “Sankcja kredytu darmowego 2023 – 2025 – co mówią sądy?” zapewne nie jest ostatnim, w którym opisujemy ciekawe orzecznictwo sądowe. Interesujących wyroków można spodziewać się również w najbliższej przyszłości – zwłaszcza wtedy, gdy krajowe sądy zaczną uwzględniać odpowiedzi na kolejne pytania prejudycjalne. Tematu pytań prejudycjalnych od rodzimych sądów i orzecznictwa TSUE (w ramach odpowiedzi na wspomniane pytania) nie poruszaliśmy w naszym artykule, ponieważ te kwestie były przedmiotem innych, wcześniejszych tekstów. O kolejnych orzeczeniach Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z pewnością będziemy informować w naszych artykułach.