Zwrot prowizji za wcześniejszą spłatę kredytu to temat, który w ostatnich miesiącach został nieco przyćmiony przez sankcję kredytu darmowego (SKD). Trudno się temu dziwić, ponieważ wspomniana sankcja zapewnia dużo większe korzyści finansowe. Musimy jednak pamiętać, że skorzystanie z dobrodziejstw finansowych, jakie zapewnia SKD jest możliwe tylko w obliczu uchybień kredytodawcy określonych przez artykuł 45 ustawy o kredycie konsumenckim. Zwrot prowizji za wcześniejszą spłatę kredytu może być w wielu przypadkach dużo łatwiejszy do uzyskania. Poza tym wspomniany zwrot łatwiej obliczyć, gdyż w Internecie dostępne są specjalne kalkulatory. Możemy je znaleźć wpisując np. frazę “zwrot prowizji za wcześniejszą spłatę kredytu kalkulator”. Nasz artykuł wyjaśnia, czy kalkulator jest faktycznie bardzo potrzebny konsumentowi, który liczy na możliwość odzyskania części prowizji od banku, SKOK-u lub firmy pożyczkowej.
Pisząc o kalkulatorze zwrotu prowizji kredytowej, mamy na myśli program lub internetową stronę, która może oszacować zwrot dla konsumenta związany z wcześniejszą spłatą długu. Takie narzędzie oczywiście nie rozstrzyga, czy zwrot faktycznie przysługuje konsumentowi. Jeżeli zatem interesuje nas zwrot prowizji za wcześniejszą spłatę kredytu, kalkulator należy traktować wyłącznie jako rozwiązanie wspomagające. Opisywany kalkulator nie informuje bowiem o przepisach regulujących zasady zwrotu prowizji przygotowawczej po nadpłacie zadłużenia (całkowitej lub częściowej). To ważna kwestia, ponieważ wspomniane zasady prawne wcale nie są takie oczywiste, jak można by sądzić.
Jeżeli mówimy o zasadach regulujących proporcjonalny zwrot prowizji oraz innych kosztów po nadpłacie kredytu, to na pewno trzeba odwołać się do artykułu 49 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim (Dz.U. 2011 nr 126 poz. 715). Ten przepis wskazuje, że: “W przypadku spłaty całości kredytu przed terminem określonym w umowie, całkowity koszt kredytu ulega obniżeniu o te koszty, które dotyczą okresu, o który skrócono czas obowiązywania umowy, chociażby konsument poniósł je przed tą spłatą”. Powyższa zasada ma zastosowanie również do częściowej spłaty zadłużenia, lecz z pewnym “haczykiem”, o którym jeszcze będzie mowa.
Jeżeli konsumenta interesuje zwrot prowizji za wcześniejszą spłatę kredytu, kalkulator powie takiej osobie, ile będzie wynosiła kwota potencjalnie możliwa do uzyskania od instytucji finansowej. Zakładamy oczywiście, że dany kalkulator podaje poprawne wyniki, co nie zawsze jest stuprocentowo pewnym założeniem. O sprawdzonych kalkulatorach zwrotu prowizji będzie jeszcze mowa w naszym artykule. Teraz warto zwrócić uwagę, że nawet najlepszy kalkulator nie może wyjaśnić konsumentowi, czy w jego przypadku faktycznie zachodzą przesłanki do naliczenia zwrotu prowizji. Może się zatem okazać, że kredytobiorca korzystający jedynie z kalkulatora i niezasięgający porady eksperta, wysunie wobec instytucji finansowej niezasadne roszczenia.
Wbrew pozorom, opisywana sytuacja wcale nie musi być bardzo rzadka. Może mieć ona miejsce, jeżeli nadpłacony kredyt nie posiada charakteru konsumenckiego. Przypomnijmy, że proporcjonalny zwrot prowizji po nadpłacie to uprawnienie przysługujące jedynie konsumentom. Generalnie rzecz ujmując, mowa tutaj o osobach, które zaciągnęły kredyt na potrzeby bezpośrednio niezwiązane ze swoją działalnością gospodarczą oraz zawodową. W pewnych sytuacjach konsumencki charakter kredytu może wzbudzać wątpliwości. Warto również pamiętać, że ustawa o kredycie konsumenckim wprowadza generalny limit wartości kredytu konsumenckiego (najwyżej 255 550 zł albo równowartość tej kwoty w walucie innej niż waluta polska). Wspomniany limit kwotowy nie ma zastosowania jeśli konsument podpisał umowę o kredyt niezabezpieczony hipoteką i przeznaczony na remont domu albo lokalu mieszkalnego.
Osoba opierająca swoją wiedzę o zwrocie prowizji wyłącznie na kalkulatorze, może po prostu nie wiedzieć o powyższych zasadach. Kalkulator raczej nie powie również kredytobiorcy o jeszcze jednej ważnej kwestii. Jest to bowiem temat, o którym czasem zapominają nawet prawnicy. Chodzi o zasadę, zgodnie z którą proporcjonalny zwrot prowizji oraz pozostałych kosztów kredytowych przysługuje tylko jeśli częściowa spłata skutkowała skróceniem okresu kredytowania. Jeżeli po przedterminowej spłacie części długu, początkowy okres spłaty nie uległ zmianie, to nie ma podstaw do wnioskowania o zwrot prowizji oraz innych kosztów kredytowych (zobacz: T. Czech [w:] Kredyt konsumencki. Komentarz, wyd. III, Warszawa 2023, art. 49). Taka zasada wynika z faktu, że cytowany wyżej artykuł 49 ustawy o kredycie konsumenckim jasno mówi o powiązaniu zwrotu prowizji ze skróceniem okresu spłaty. W przypadku całkowitej przedterminowej spłaty długu, ta kwestia nie ma znaczenia, bo wówczas zawsze dochodzi do skrócenia okresu kredytowania.
W związku z powyższym wydaje się jasne, że jeśli chcemy uzyskać zwrot prowizji za wcześniejszą spłatę kredytu, kalkulator może przydać się wyłącznie do określenia finansowych skutków zastosowania artykułu 49 ustawy o kredycie konsumenckim. W dodatku chodzi o finansowe wyliczenia z pewnym zastrzeżeniem. Mianowicie, kalkulatory dostępne w Internecie na ogół pozwolą nam poznać tylko kwotę roszczenia nieuwzględniającą naliczonych odsetek za opóźnienie. Warto mieć świadomość tego faktu, bo skumulowane odsetki często powiększają łączne roszczenie konsumenta w sposób znaczący. Jeżeli kredytobiorca chce poznać kwotę należnego świadczenia z uwzględnieniem odsetek, to powinien się zwrócić o pomoc do sprawdzonego eksperta prawnego lub grupy takich ekspertów (np. z dobrej kancelarii prawnej Warszawa).
Wróćmy jednak do tematu kalkulatora zwrotu prowizji, czyli narzędzia, które po uwzględnieniu pewnych zastrzeżeń mimo wszystko może być użyteczną pomocą dla kredytobiorców. Powinni oni jednak wybierać sprawdzone kalkulatory. Jednym z przykładów jest kalkulator dostępny na stronie Rzecznika Finansowego. Z pewnością poda on dobry wynik, ale pod warunkiem, że konsument prawidłowo wypełnił następujące pola:
Informacje potrzebne do skorzystania z kalkulatora, można znaleźć w swojej umowie kredytowej. Istnieje też możliwość uzyskania potrzebnych informacji w instytucji finansowej, która udzieliła kredytu konsumenckiego, czyli w banku, SKOK-u lub firmie pożyczkowej.
Każda osoba, którą interesuje zwrot prowizji za wcześniejszą spłatę kredytu, kalkulator zapewniający rzetelne wyniki znajdzie również na stronie jednej z dobrych kancelarii prawnych. Na polecenie z całą pewnością zasługuje kalkulator dostępny na stronie HelpHero.pl. To narzędzie, które podobnie jak kalkulator Rzecznika Finansowego generuje prawidłowe wyniki. Kalkulator od HelpHero.pl wydaje się jednak bardziej przyjazny dla przeciętnego kredytobiorcy. Po skorzystaniu ze wspomnianego kalkulatora albo nawet jeszcze przed, możliwy będzie niezobowiązujący kontakt z ekspertem HelpHero.pl, który nie tylko przedstawi i skomentuje wynik obliczeń, ale również pomoże zweryfikować poprawność wprowadzonych informacji. Taki ekspert udzieli również innych informacji, które wydają się ważne z perspektywy kredytobiorcy.
Osoba wybierająca pomoc HelpHero.pl, może liczyć na bezpłatną analizę umowy z każdej instytucji finansowej działającej w Polsce. Jeżeli kredytobiorca zdecyduje się na wysunięcie roszczenia wobec banku, SKOK-u lub firmy pożyczkowej, to nie będzie musiał się obawiać jakichkolwiek wstępnych opłat. Wynagrodzenie jest bowiem zależne wyłącznie od sukcesu sprawy, w której eksperci reprezentują konsumenta przed instytucją finansową i sądem.
