Zwolnienie dyscyplinarne z pewnością jest bardzo dotkliwym dla pracownika wariantem zakończenia współpracy. Warto pamiętać, że taki sposób zwolnienia oznacza między innymi nagłą utratę dochodów ze względu na brak okresu wypowiedzenia umowy. Co więcej, pracownik zwolniony dyscyplinarnie nie będzie miał możliwości wykorzystania urlopu do poszukiwania nowej pracy. Poza tym zwolnienie dyscyplinarne (choć bez dokładnej przyczyny) jest widoczne na świadectwie pracy. Wspomniana sytuacja może utrudnić znalezienie nowego zatrudnienia. Czasem pracownicy zwolnieni dyscyplinarnie obawiają się też innych sankcji. W Internecie nie bez przyczyny dość często są wyszukiwane takie frazy jak na przykład zwolnienie dyscyplinarne a emerytura lub zwolnienie dyscyplinarne a prawo do emerytury. W ramach odpowiedzi na tytułowe pytanie (Zwolnienie dyscyplinarne a emerytura – czy trzeba się obawiać?) postanowiliśmy wyjaśnić, czy osoba zwolniona dyscyplinarnie faktycznie ma się czego bać w kontekście uprawnień emerytalnych.
Na samym wstępie z pewnością warto podkreślić, że zwolnienie dyscyplinarne jest rozwiązaniem przewidzianym przez ustawę z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141). Taka forma zakończenia stosunku pracy może być stosowana tylko w przypadku osób, które zawarły wcześniej umowę o pracę/spółdzielczą umowę o pracę lub zostały zatrudnione na podstawie powołania, wyboru albo mianowania. Z kolei o uprawnieniach emerytalnych w ramach powszechnego systemu mówi inna ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. 1998 nr 162 poz. 1118).
W ustawie z dnia 17 grudnia 1998 r. nie znajdziemy przepisów, które sugerowałyby, że zwolnienie dyscyplinarne ma wpływ na prawo do emerytury z ZUS. Jest to z pewnością pozytywna wiadomość dla osób zainteresowanych tytułowym tematem (zwolnienie dyscyplinarne a emerytura). Brak znaczenia „dyscyplinarki” w kontekście uprawnień emerytalnych dotyczy również osób, które przechodzą na emeryturę według szczególnych zasad. Przykładem są górnicy, a także osoby zatrudnione w szczególnych warunkach lub w profesjach o szczególnym charakterze. Warto pamiętać, że decydujące znaczenie w kontekście prawa do emerytury posiada wiek emerytalny.
Jeżeli chodzi o opisywany temat (zwolnienie dyscyplinarne a emerytura), to trzeba zwrócić uwagę również na mniej pozytywne informacje dla wszystkich osób, którym grozi „dyscyplinarka”. Chociaż samo zwolnienie dyscyplinarne nie wywiera wpływu na prawo do emerytury, to może ono jednak znacząco ograniczyć jej wysokość. Jak już wspomnieliśmy, wpis o zwolnieniu dyscyplinarnym jest widoczny na świadectwie pracy. Taka informacja może zniechęcać pracodawców i skutkować problemami ze znalezieniem nowej pracy. W efekcie pracownik zamiast gromadzić składki dłużej będzie bezrobotny. Emerytura takiej osoby będzie tym samym miała mniejszą wysokość. Warto pamiętać, że obecnie poziom takiego świadczenia zależy od wyniku podzielenia zwaloryzowanej sumy składek, kapitału początkowego po waloryzacji oraz wartości subkonta ZUS przez wskaźnik średniego dalszego trwania życia.
W ramach odpowiedzi na tytułowe pytanie (Zwolnienie dyscyplinarne a emerytura – czy trzeba się obawiać?), należy jeszcze wspomnieć o jednej ważnej kwestii. Mianowicie, osoby doświadczające problemów ze znalezieniem pracy po zwolnieniu dyscyplinarnym, mogą nie posiadać okresu składkowego, który uprawnia do otrzymania minimalnej emerytury. Obecnie prawo do emerytury minimalnej ma:
Osoba nieposiadająca minimalnego okresu składkowego oraz nieskładkowego musi liczyć się z tym, że jej emerytura będzie jeszcze mniejsza od minimum wynoszącego w 2023 roku tylko 1588,44 zł brutto. Już od dłuższego czasu, pojawiają się informacje o tym, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych wypłaca coraz więcej niskich, „groszowych” emerytur. W 2022 r. ZUS wypłacał już około 350 000 emerytur o wysokości mniejszej niż minimalne świadczenie.
