Historia kredytowa jest niezwykle ważną kwestią. Wiele osób się już o tym przekonało próbując zaciągnąć kredyt (np. gotówkowy lub hipoteczny). Niepowodzenie związane z wnioskowaniem o kredyt w banku lub SKOK-u czasem sprawia, że konsumenci kierują swoje kroki do firm pożyczkowych. Jednak może ich tam czekać przykre zaskoczenie, ponieważ wspomniane firmy o wiele mniej chętnie niż kiedyś pożyczają pieniądze osobom z kiepską historią kredytową. Polityka pożyczkodawców zmieniła się na skutek bardziej restrykcyjnych ograniczeń wysokości kosztów pozaodsetkowych. Warto zatem dbać o swoją historię kredytową i regularnie ją kontrolować. Wiele osób o tym już wie i dlatego pojawiają się pytania, jak sprawdzić BIK za darmo. Postanowiliśmy na nie odpowiedzieć. Przy okazji prezentujemy ciekawe informacje na temat historii kredytowej oraz funkcjonowania samego BIK-u.
Na stronie Biura Informacji Kredytowej można łatwo dowiedzieć się o płatnych usługach, które oferuje ta instytucja. Są one bowiem źródłem zysku. Warto równocześnie pamiętać, że BIK jako instytucja posiadająca monopol na gromadzenie i prezentowanie danych o historii kredytowej, ma również obowiązek udostępniać pewne dane za darmo – w podstawowym zakresie. Ten obowiązek związany z przekazywaniem konsumentom bezpłatnych informacji dotyczących ich historii kredytowej wynika z artykułu 15 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (tzw. Rozporządzenia RODO).
Zgodnie z obecnymi zasadami, o bezpłatne dane na swój temat można wnioskować nie częściej niż raz na pół roku. Osoby pytające jak sprawdzić BIK za darmo, powinny wiedzieć, że obecnie do wyboru są trzy warianty wnioskowania o bezpłatny wyciąg z historii kredytowej:
Wysyłany przez formularz kontaktowy wniosek o przesłanie bezpłatnych informacji z BIK może wyglądać na przykład następująco:
Imię i nazwisko wnioskodawcy
Adres wnioskodawcy
PESEL wnioskodawcy
Rodzaj, seria i numer dokumentu tożsamości
Miejscowość i data
Wniosek o udostępnienie kopii danych
Na podstawie art. 15 rozporządzenia RODO, wnioskuję o udostępnienie mi bezpłatnej kopii moich danych przetwarzanych w systemie Biura Informacji Kredytowej. Proszę o udostępnienie mi kopii danych na adres e-mail ………….. .
W odpowiedzi na wniosek o bezpłatną informację (tzw. kopię danych), Biuro Informacji Kredytowej prześle odpowiedni raport. Poniżej wyjaśniamy, co powinno znajdować się w takim dokumencie. Jeżeli klient instytucji finansowych potrzebuje niestandardowych informacji z BIK w ramach bezpłatnej kopii danych, to powinien zawrzeć odpowiednią prośbę w składanym wniosku.
Na stronie Biura Informacji Kredytowej niestety znajdziemy raczej niewiele wskazówek związanych z możliwością uzyskania danych za darmo. Najwięcej w tej kwestii dowiemy się ze strony, która informuje o zasadach przetwarzania danych osobowych przez BIK w świetle rozporządzenia RODO. Na wspomnianej stronie można przeczytać, że bezpłatny raport na temat historii kredytowej zawiera np. następujące informacje o zobowiązaniach przekazane do BIK przez instytucje finansowe (banki, SKOK-i oraz firmy pożyczkowe):
Powyższy zakres informacji może okazać się wystarczający dla wielu osób, które pytają o to, jak sprawdzić BIK za darmo. Istnieje jednak możliwość uszczegółowienia bezpłatnego raportu jeśli klient poinformuje, jakie dodatkowe dane go interesują. Warto jednak pamiętać, że odpowiedź na niestandardowe zapytania może być dłuższa. BIK daje sobie jeden miesiąc na udzielenie bezpłatnych informacji w ramach tak zwanej kopii danych. W szczególnie skomplikowanych sytuacjach albo w obliczu dużej liczby wniosków, ten graniczny termin zostanie przedłużony nawet o kolejne dwa miesiące. Wówczas wnioskodawca po upływie miesiąca otrzyma jednak informację na temat przyczyn opóźnienia.
Ponadto Biuro Informacji Kredytowej zastrzega, że w razie zbyt częstych lub nadmiarowych pytań o dane dotyczące historii kredytowej może zostać pobrana “rozsądna opłata”. W skrajnej sytuacji, BIK odmówi przekazania bezpłatnej informacji. Nie wiemy jednak, jak często takie sytuacje mają miejsce – podobnie jak przypadki naliczenia karnej opłaty. Biuro Informacji Kredytowej przypomina natomiast, że przechowywane przez nie dane dotyczą zarówno konsumentów, jak i przedsiębiorców. Jeżeli bezpłatny raport ma obejmować również zobowiązania związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, to we wniosku o bezpłatną kopię danych trzeba podać swój numer NIP (obok PESEL-u).
Osoby zainteresowane tym, jak sprawdzić BIK za darmo, powinny również wiedzieć, że Biuro Informacji Kredytowej nie koryguje na wniosek klienta instytucji finansowej błędnych danych w bazie. Zmiana błędnych danych, które dotyczą np. wysokości zaciągniętego zobowiązania lub terminowości jego spłaty wymaga złożenia odpowiedniego wniosku u kredytodawcy, czyli w banku, SKOK-u lub firmie pożyczkowej. Biuro Informacji Kredytowej dopiero po otrzymaniu odpowiedniej dyspozycji od instytucji finansowej może odpowiednio skorygować przechowywane informacje. Jeżeli ta instytucja bezzasadnie odmawia korekty danych, to warto złożyć reklamację, a następnie po jej niesatysfakcjonującym rozpatrzeniu skorzystać z pomocy Rzecznika Finansowego. Biuro Informacji Kredytowej może samodzielnie skorygować tylko te informacje, które pozyskało od klienta podczas rejestracji na portalu BIK albo w związku z zamawianiem przez niego usług.
Oczywiście, warto pamiętać, że Biuro Informacji Kredytowej jest tylko jedną z instytucji, które prezentują dane na temat zobowiązań finansowych naszych rodaków. Co ważne, w przypadku BIK-u chodzi zarówno o pozytywne, jak i negatywne informacje. Wbrew temu, co czasem można jeszcze usłyszeć, Biuro Informacji Kredytowej nie jest bazą “nierzetelnych kredytobiorców/dłużników”. Takie określenie bardziej pasuje do tak zwanych BIG-ów, czyli biur informacji gospodarczej (ERIF BIG, KRD BIG, KBIG oraz BIG Infomonitor). Zawartość tych baz danych też jest standardowo sprawdzana przez banki, SKOK-i oraz firmy pożyczkowe badające wnioski konsumentów (np. o kredyt gotówkowy, pożyczkę pozabankową lub kredyt mieszkaniowy).
W innych naszych artykułach wyjaśniany, jak wyglądają zasady przetwarzania informacji przez biura informacji gospodarczej, a także tłumaczymy jak można sprawdzić dane, które wspomniane instytucje przechowują na nasz temat. Osoby posiadające w przeszłości poważne problemy ze spłatą długów, powinny również pamiętać o informacjach, które może zawierać system Bankowy Rejestr Niesolidnych Klientów. To wewnętrzna baza Związku Banków Polskich, którą faktycznie można traktować jako “czarną listę”. Informacje na temat danego klienta banków w bazie danych BRNK skutkują bowiem bardzo dużym obniżeniem szans na uzyskanie kolejnego kredytu – praktycznie do zera.